معبد داش کسن زنجان؛ اژدهایی در دل صخره‌ها

توسط رضا اسماعیلی 28 اردیبهشت 1401 2 نظر

تاریخچه معبد قدیمی داش کسن زنجان

تاریخچه معبد داش کشن زنجان مربوط به دوره ایلخانی است. ساخت این معبد که یکی از جاهای دیدنی زنجان است، به بعد از مرگ «ارغون شاه مغول» برمی‌گردد که با تلاش‌های الجای خاتون (خواهر سلطان محمد خدابنده) شروع شد، اما متاسفانه تکمیل نشد.

عکس از: سایت Tasnim

با وجود بعضی از آثار به جا مانده در محل معبد، این احتمال هست که ایلخان مغول ارغون قبل از گرایش به دین اسلام برای ساخت آن اقدام کرده، اما بعد از اسلام آوردن از ادامه ساخت منصرف شده است.

بعضی از باستان‌شناسان معتقدند که معبد داش کسن که به آن معبد اژدها هم گفته می‌شود، در اصل در دوره ساسانیان ساخته شده و در واقع پرستشگاهی برای پیروان آئین مهرپرستی بوده است. اصلی‌ترین ویژگی‌های این معبد، نقش برجسته دو اژدها و طرح‌های اسلیمی روی طاقچه‌هاست که در دوره ایلخانی اجرا شده و به خاطر همین نقش‌ها، خیلی‌ها تصور می‌کنند این معبد به دوره ایلخانی برمی‌گردد.

عکس از: سایت Tasnim

نشانه‌ها و آثار زیادی از شکل اولیه معبد داش کسن زنجان نمانده است و فقط سنگ‌های بزرگی در بخش‌های مختلف دیده می‌شود. خیلی از این سنگ‌ها در اتاقک‌های شیشه‌ای قرار گرفته‌اند و بازدیدکنندگان می‌توانند آن‌ها را ببینند.

عکس از: سایت Tasnim

نام‌های مختلف معبد

به معبد داش کسن زنجان، معبد اژدها هم گفته می‌شود. علت این نامگذاری، وجود نقش دو اژدها در این معبد است. این معبد یکی از آثار معماری صخره‌ای شاخص در ایران است. نقش‌های برجسته دو اژدها که به صورت متقارن روبه‌روی هم شکل گرفته‌اند، یکی از ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد معماری صخره‌ای یا سنگ‌تراشی در قلعه داش کسن است.

عکس از: سایت Tasnim

خیلی از گردشگرها در ابتدای ورود به معبد فکر می‌کنند که شاید داش کسن در گذشته یک معبد چینی بوده و به همین دلیل هم محیط اطراف این معبد، «چین ایران» نامیده می‌شود.

وجه تسمیه قلعه داش کسن زنجان

جالب است بدانید «داشن کسن» در زبان ترکی به معنای «سنگ تراش»، «بریده سنگ» یا «بریدن سنگ» است و چون این معبد در دل صخره‌ها تراشیده شده به آن داش کسن می‌گویند.

پیشنهاد خواندنی: یک ماجراجویی رازآلود در گنبد جبلیه کرمان

جاهای مختلف و معماری معبد داش کسن چطور است؟

در قلعه داش کسن زنجان یا همان معبد اژدها می‌توانید معماری صخره‌ای را ببینید. بعضی از بخش‌های این معبد داخل صخره‌ها ایجاد شده‌اند و بخاطر همین موضوع هم می‌گویند که معماری آن صخره‌ای است. در این بخش به معرفی جاهای مختلف و معماری معبد داش کسن زنجان می‌پردازم.

عکس از: سایت Tasnim

طاق و طاقچه

سه طاقچه در قسمت غربی و شرقی قلعه داش کسن و در دل صخره‌ها ساخته شده که مقرنس‌های بسیار زیبایی دارند. نقش‌های اسلیمی با طرح‌هایی ظریف و متفاوت یکی از نشانه‌ها و نمادهای معماری اصلی ایرانی است.

عکس از: سایت Tasnim

بعضی از کارشناس‌ها معتقدند که برای طراحی و نحوه ایجاد این نقش‌ها روی صخره‌ها در واقع از اوضاع اجتماعی ایران در قرن هشتم الهام گرفته شده است. این نقش‌ها با فناوری‌های پیشرفته سنگ‌تراشی در آن دوره ساخته شده و از نمونه‌های زیبا و منحصربه‌فرد معماری ایرانی هستند.

رضا اسماعیلی

درباره نویسنده

من نویسنده‌ام. بیشتر از ۵ ساله که کلمات همچون رقصنده‌هایی روی صفحه سفید کاغذ، همراه من هستند. من عاشق محتوا هستم و بازاریابی محتوایی کسب‌وکار من است. آنقدر به آیین نگارش فارسی علاقمند هستم و بهش تعصب دارم که موقع فکر کردن هم به نیم‌فاصله توجه می‌کنم!